Ο χρόνος κυλάει γρήγορα, όταν κάποιος περνάει καλά, αλλά αν έχετε ποτέ προσπαθήσει να εξηγήσετε σε ένα ανυπόμονο παιδί προσχολικής ηλικίας ότι τα γενέθλιά του είναι σε μια εβδομάδα, σίγουρα διαπιστώσατε ότι δεν είναι κάτι που μπορούν να κατανοήσουν εύκολα τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Κι αυτό γιατί ο χρόνος δεν είναι κάτι που μπορούν να αγγίξουν, να νιώσουν, να εξερευνήσουν. Χωρίς λοιπόν τη δυνατότητα να μπορούν να ασχοληθούν χειροπιαστά με το χρόνο, χρειάζονται τους ενήλικες να τα βοηθήσουν να μάθουν πώς περνά. (www.education.com)
Πάνω σε αυτή τη βάση συνεχίζουμε στην τάξη μας το θέμα «Ο χρόνος που περνά», που ξεκίνησε με τα «Ημερολόγια» (Βλ. «Ο χρόνος που περνά- Ημερολόγια»). Τις τελευταίες ημέρες ασχοληθήκαμε με την ενότητα «Η μέρα μου -Πρωί, Μεσημέρι,Απόγευμα,Βράδυ» και οι ακόλουθες είναι κάποιες από τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν:
Έχοντας ήδη ασχοληθεί σε προηγούμενο θέμα με την εναλλαγή μέρας νύχτας χάριν του ηλιακού φωτός (Βλ.»Ο πλανήτης Γη»), φτιάξαμε έναν πίνακα αναφοράς που τον χωρίσαμε σε 4 μέρη και σχεδιάσαμε τη θέση του ήλιου σε σχέση με ένα βουνό από το ξεκίνημα της μέρας έως το βράδυ. / Τα παιδιά, αφού το καθένα μίλησε για την καθημερινή του ρουτίνα, ομαδοποίησαν προφορικά και η νηπιαγωγός κατέγραψε, ποιες δραστηριότητες κάνουν συνήθως τα παιδιά το πρωί, ποιες το μεσημέρι, ποιες το απόγευμα και ποιες το βράδυ./ Στη συνέχεια τα παιδιά συμπλήρωσαν το ακόλουθο φύλλο εργασίας, που βάση των σκίτσων έπρεπε να αναγνωρίσουν τις λέξεις «πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ» και να τις αντιστοιχίσουν με την ανάλογη δραστηριότητα από μια σειρά εικονιδίων.
«Η μέρα μου»: ένα βιβλιαράκι με 4 σελίδες, μια για κάθε κομμάτι μιας ημέρας, όπου σε κάθε σελίδα αντίστοιχα γράφουν τις λέξεις πρωί-μεσημέρι-απόγευμα-βράδυ και ζωγραφίζουν από μια δραστηριότητα τους στα χρονικά αυτά σημεία.
«Καλημέρα-Καλησπέρα-Καληνύχτα».Έχοντας μιλήσει αλλά και έχοντας παίξει θεατρικά παιχνίδια για τους χαιρετισμούς που απευθύνουν οι άνθρωποι μεταξύ τους όταν συναντιούνται, ανάλογα με το χρονικό σημείο μέσα στη μέρα, στον υπολογιστή το κάθε παιδί έγραψε έναν από αυτούς και εκτύπωσε τη λέξη που έγραψε δυο φορές / Τις λέξεις αυτές τις κόλλησαν στο χαρτί και τις έβαλαν σε συννεφάκια διαλόγου, όπως στα κόμιξ, ώστε να συνομιλούν δυο παιδιά. Στη συνέχεια ζωγράφισαν αυτά τα δυο παιδιά καθώς και το σκηνικό γύρω τους ανάλογα με το χρονικό σημείο που βρίσκονται π.χ. αν λένε καληνύχτα είναι βράδυ και βρίσκονται ίσως στα κρεβάτια τους.
«Ηλιοβασίλεμα»: ζωγραφική με τέμπερες και νερομπογιές που συνοδεύτηκαν από τους στίχους του Κρυστάλλη
«Πίσω από μακρινές κορφές, ο ήλιος βασιλεύει,
και τ΄ουρανού τα σύνορα χίλιες βαφές αλλάζουν,
πράσινες, κόκκινες, ξανθές,ολόχρυσες,γαλάζες,
και ανάμεσά τους σκάει λαμπρός, λαμπρός ο Αποσπερίτης».
Εδώ πραγματοποιήσαμε εικονική περιήγηση στον Ήλιο!
Φως / Σκιά
Σε πρώτη φάση ασχοληθήκαμε με το φως του Ήλιου και τις σκιές που δημιουργούνται όταν ένα αντικείμενο μπει μπροστά σε μια αχτίδα /δέσμη φωτός. Διαβάσαμε το παραμύθι :» Ποτέ μην κάνεις πιπί πάνω στη σκιά σου»(εκδ. Ερευνητές) και το αναλύσαμε. Στη συνέχεια με τη βοήθεια του φακού, και αφου κλείσαμε όλα τα φώτα, παίξαμε παιχνίδι με τις σκιές που δημιουργούν τα χέρια μας στον τοίχο. Σχεδιάσαμε και ζωγραφίσαμε το προφίλ της σκιας του προσώπου μας.
Τη συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορείτε να τη δείτε ΕΔΩ
Το Ηλιακό μας σύστημα
Με τη βοήθεια του Η/Υ και εικόνων που επιλέξαμε από το ίντερνετ αναλύσαμε το Ηλιακό μας σύστημα και από τι αποτελείται αυτο. (Πλανήτες, γαλαξίας, κομήτες, μετεωρίτες, αστεροειδής). Αφού διαβάσαμε και επεξεργαστήκαμε τις σχετικές πληροφορίες τονίσαμε την αξία του Ήλιου για τη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη Γη.
Χρησιμοποιώντας αυτό το site μπορέσαμε με τα παιδιά να δούμε βίντεο από τους πλανήτες και αν παίξουμε παιχνίδια όπως «φτιάξε το δικό σου πλανήτη’ ή» Φτιάξε το δικό σου ηλιακό Σύστημα».
«Solar walk», μια υπέροχη εφαρμογή για το ipad της Apple: To Solar Walk έχει σχεδιαστεί για να βάλει ολόκληρο το σύμπαν στις άκρες των δαχτύλων του κάθε χρήστη, μέσω λεπτομερώς σχεδιασμένων 3D γραφικών και της τεχνολογίας της οθόνης αφής. Οι χρήστες μπορούν να εξερευνήσουν τα πάντα, από τη Γη και τους δορυφόρους της, στη Σελήνη, όλους τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος και ακόμη πιο μακρυά μέσα σε ολόκληρο το σύμπαν. Οι πλανήτες εμφανίζονται ακριβώς όπως θα ήταν σε πραγματικό χρόνο με τα κατάλληλα σημεία να φωτίζονται από τον Ἠλιο. Σύμφωνα με τον Michael Tchao, έναν ειδικό στα προϊόντα της Αpple «Αυτός είναι ένας υπέροχος τρόπος να μάθει κανείς για το Σύμπαν«.
Στη συνέχεια , εφόσον είχαμε μάθει τόσες νέες λέξεις σε σχέση με το διάστημα και το ηλιακό σύστημα φτιάξαμε το λεξικό του θέματος «Στη γειτονιά του Ήλιου». Σε κάθε γράμμα της αλφαβήτου γράψαμε αντίστοιχες λέξεις, ώστε με κάθε ευκαιρία να μπορέσουμε να ανατρέξουμε εκεί και να τις χρησιμοποιήσουμε.
Πλανήτες.
Ύστερα από τις πρώτες πληροφορίες που είχαμε για τους πλανήτες και τις εισαγωγικές δραστηριότητες που προηγήθηκαν, εμβαθύναμε στο θέμα οργανώνοντας δραστηριότητες με στόχο τη γνωριμία με τον κάθε πλανήτη και τα χαρακτηριστικά του. Αυτό πραγματοποιήθηκε μέσα από τις παρακάτω δράσεις:
Διαβάσαμε στα παιδιά την ιστορια «Μια βόλτα με το φεγγάρι» ( Αγγελική Πετρή, εκδ. Λιβάν). Αναλύσαμε το παραμύθι κα αφού παρατηρήσαμε τις εικόνες συγκρίναμε τα μεγέθη των πλανητών, τις αποστάσεις τους από τον ήλιο καθώς και τα χρώματα τους.
Θέλοντας να εξάψουμε τη φαντασία των παιδιών θέσαμε τον εξής προβληματισμό:
Αν μπορούσα να φτιάξω ένα δικό μου πλανήτη πως θα ήταν και τί θα είχε επάνω;
Τα παιδιά για μια ακόμη φορά μας κατέπληξαν. Είδαμε πλανήτες γεμάτους φράουλες, καρδούλες, αχλάδια, καρπούζια, παγωτά, αυτοκόλλητα!!:
Τα ονόματα των ουράνιων σωμάτων. Ελληνική μυθολογία.
Κάρτες με τους πλανήτες. Ένα παιδί περιγράφει έναν πλανήτη τονίζοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και τα υπόλοιπα προσπαθούν να μαντέψουν ποιός πλανήτης είναι.
«Πού είναι η Γη;»: Έχουμε φτιάξει έναν πίνακα αναφοράς με το ηλιακό μας σύστημα, με τα ουράνια σωματα περίπου στην ανάλογη θέση σε σχέση με τον Ήλιο. Ένα παιδί κλείνει τα μάτια του, πλησιάζει τον πίνακα και τοποθετεί όπου νομίζει τον πλανήτη Γη, φτιαγμένο από χαρτί. Κερδίζει εκείνος που η «δική του Γη» είναι πιο κοντά σε εκείνη που υπάρχει εξ αρχής στον πίνακα.
Γλωσσικές ασκήσεις
Παρουσιάσαμε και διαβάσαμε τους στίχους του τραγουδιού » Του Ήλιου η γειτονιά». Αναλύσαμε τους στίχους και στη συνέχεια τα παιδιά έπρεπε να συπληρώσουν το παρακάτω φύλλο εργασίας, με την ακόλουθη οδηγία: συπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν για να ολοκληρώσεις τα ονόματα των πλανητών.
Αινίγματα για τους πλανήτες.
Συλλέγοντας όλες τις πληροφορίες που γνωρίζουμε για τους πλανήτες φτιάξαμε τα δικά μας αινίγματα!Έπειτα τα εικονογραφήσαμε!
Αίνιγμα
Πρώτος στη σειρά
στου Ήλιου τη γειτονιά
φτερωτός, μικρός
μα κι από όλους πιο μικρός;
Τί είναι;
Ο Ερμής
—————
Θεός του πολέμου ήταν αυτός
κόκκινος κατεργάρης
μα και λίγο σκανταλιάρης.
Τί είναι;
Ο Άρης
—————
Δαχτυλίδια έχει στη μέση
και όλο στριφογυρνά
μας ζαλίζει το κεφάλι
και ποτέ δε σταματά.
Τί είναι;
Ο Κρόνος
—————
Μακρινός και σκοτεινός
νάνος και πονηρός
απ’ τον Ήλιο μακρυά
δεν ανήκει στην οικογένεια του πια.
Τί είναι;
Ο πλούτωνας
—————
Άνθρωποι και ζώα
μένουνε εκεί
και έχει για παρέα
μια σελήνη ,μοναδική.
Τί είναι;
Η Γη
—————
Μπισκοτάκια ψήνεις
φούρνος δεν είναι,
Καίει πολύ
και κοντά στον Ήλιο είναι.
Τί είναι;
Η Αφροδίτη
—————
Φωτεινό αστέρι
και πολύ καυτό
είναι ο αρχηγός
στο σύστημα το ηλιακό.
Τί είναι;
Ο Ήλιος
—————
Θάλασσα δηλητήριο
έχει αυτός ο πλανήτης
Τρίαινα κρατάει
και τον Ουρανό χαιρετάει.
Τί είναι;
Ο ποσειδώνας
—————
Γίγαντας πλανήτης
μα και βασιλιάς
κάθεται στο θρόνο
κι όλους τους πλανήτες
μέσα του χωρά.
Τί είναι;
Ο Δίας
—————
Μπλέ είναι
θάλασσα δεν έχει,
πλανήτης είναι
και δίδυμο αδελφό τον Ποσειδώνα έχει.
Τί είναι;
Ο Ουρανός
ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΕΣ- ΠΥΡΑΥΛΟΙ- ΔΙΑΣΤΗΜΟΠΛΟΙΑ
Κατασκευές
Ο Ήλιος με εφημερίδες και ατλακόλ
Αστροναύτες
Μόμπιλ φεγγάρι και αστέρια με πηλό.
Κολλάζ με σχισμένες λωρίδες γλασσέ με θέμα «Ο Ήλιος»
Ο Ήλιος με την τεχνική του τυπώματος
Οι πλανήτες με κιμωλία
Μαγνήτες
Ύστερα από απορία των παιδιών για την κίνηση των πλανητών γύρω από τον ήλιο, μας δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε με τους μαγνήτες και το μαγνητικό πεδίο.
Αρχικα τέθηκαν ερωτησεις / υποθέσεις οπως:
-Γιατί οι πλανήτες παραμένουν και κινούνται γύρω από τον ήλιο και δεν διασκορπίζονται στο σύμπαν;
-Τί είναι μαγνήτης;
-Τί είναι μαγνητικό πεδίο;
Παρατήρηση /Καταγραφἠ: Κάθε παιδί δοκιμάζει έναν μαγνήτη πάνω σε διάφορα αντικείμενα και καταγράφουμε που κολλάει και που όχι. (Σε ποια υλικά κολλάει; τί κοινό έχουν αυτά τα υλικά; Έχουν όλοι οι μαγνήτες την ίδια ισχύ;)
» Tο πέταγμα του χαρταετού»(πείραμα για το μαγνητικό πεδίο)
Υλικά:
Ένα κομμάτι χαρτί
Έναν συνδετήρα μεταλικό
Κλωστή
Χαρτοταινία
Ψαλίδι
Δυνατό μαγνήτη
Διαδικασία:
Κόβετε το χαρτί σε σχήμα χαρταετού και μέγεθος περίπου 8 εκατοστών, και προσαρμόζετε στη μια γωνία, τον συνδετήρα. Στην αντίθετη γωνία, κολλήστε με τη χαρτοταινία, μια κλωστή περίπου 20 εκατοστών. Την άλλη άκρη της κλωστής κολλήστε με χαρτοταινία την κλωστή σε μια επίπεδη επιφάνεια. Χρησιμοποιήστε έναν δυνατό μαγνήτη για να ανασηκώσετε τον συνδετήρα και να κάνετε την κλωστή να τεντωθεί σε όλο το μήκος της. Κρατήστε τον χαρταετό ανάμεσα στα δάχτυλά σας και σιγά σιγά απομακρύνετε τον μαγνήτη από τον συνδετήρα. Όταν αφήνετε τον χαρταετό, αυτός “πετάει”, ενώ δεν ακουμπάει τον μαγνήτη.
Συμπέρασμα:
Οι μαγνήτες έχουν ένα μαγνητικό πεδίο, μια αόρατη δύναμη που προσελκύει κάποια είδη μετάλλου. Τα μεταλλικά αντικείμενα μέσα στο μαγνητικό πεδίο δεν χρειάζεται να ακουμπούν τον μαγνήτη για να μαγνητιστούν.
Το ψάρεμα : Δένουμε ένα μαγνήτη στην άκρη ενός ραβδιού. Γεμίζουμε ένα ρηχό καλάθι ή ένα κουτί από παπούτσια με διάφορα αντικείμενα από την τάξη, όπως μολίβια, γόμες, συνδετήρες, ψαλίδια κλπ. Κάθε ένα παιδί αναφέρει ένα αντικείμενο που πιστεύει ότι είναι μαγνητικό και μετά προσπαθεί να το ψαρέψει για να δει αν θα κολλήσει στον μαγνήτη. Καταγράφουμε ποια αντικείμενα κολλούν στο μαγνήτη και ποια όχι. Αν ένα αντικείμενο εχεί και μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη όπως το ψαλίδι με την πλασική λαβή, επεξεργαζόμαστε ομαδικά την πληροφορία: Ποιο μέρος είναι μαγνητικό; Γιατί; Στη συνέχεια διαχωρίζουμε και ομαδοποιούμε τα αντικείμενα σε μαγνητικά, μη μαγνητικά κι εκείνα που έχουν απο κοινούν μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη. Τα παιδιά με τη σειρά γεμίζουν το κουτί με διαφορετικά αντικείμενα, και χρησιμοποιούν διαφορετικά είδη μαγνητών καθώς και μαγνήτες με διαφορετική ισχύ.(Πηγή brainpopjr.com)
Λαβύρινθος” Στόχος:Χρήση μαγνητικού πεδίου διαμέσου των υλικών.Υλικά: Μια λεπτή επιφάνεια (χαρτόνι, ξύλο,πλαστικό) στην οποία σχεδιάζεται ένας λαβύρινθος, ένας μαγνήτης, από ένα ίδιο σιδερένιο αντικείμενο για κάθε παίκτη (διαφοροποιείται με κάποιο χρὠμα): συνδετήρας, σιδερένιοι κρίκοι…Διαδικασία:Με τη σειρά του κάθε παίκτης μετακινεί το πιόνι του προς το μέρος που πιστεύει ότι είναι η έξοδος του λαβύρινθου, χρησιμοποιώντας το μαγνήτη του κάτω από την επιφάνεια. Κάθε παίκτης είναι υποχρεωμένος να μετακινεί το πιόνι του προσεκτικά μέσα από τη διαδρομή που επιβάλλει ο λαβύρινθος. Αν δεν τα καταφέρει, ο παίκτης χάνει τη σειρά του και το πιόνι του παραμένει στη θέση του μέχρι να ξαναπαίξει. Κερδίζει ο παίκτης που καταφέρνει να βγάλει πρώτος το πιόνι του από το λαβύρινθο.
Χρησιμοποιώντας ένα παιδικό πλανητάριο, έναν μικρό φωτεινό προτζέκτορα του ουράνιου θόλου, παρατηρούμε και συζητάμε με τα παιδιά για τις ομάδες των αστεριών που βλέπουμε στο βόρειο και στο νότιο ουράνιο θόλο. Δίνουμε έμφαση στον Πολικό Αστέρα και το Σταυρό του Νότου και τη σημασία τους για τον προσανατολισμό.
Τοποθετήσαμε χάρτινα αστέρια στο πάτωμα και κόβαμε τόσο κορδόνι όσο χρειαζόταν για να ενώσουμε τα αστέρια μεταξύ τους ανά δυο και τελικά να φτιάξουμε έναν αστερισμό.
Φύλλο εργασίας (γραμμές με χάρακα): Ενώνουμε τα αστέρια του Σταυρού του Νότου κάνοντας γραμμές με το χάρακα.
«Στο άπειρο κι ακόμα παραπέρα!«
Συζητάμε με τα παιδιά για το πόσο μεγάλο πιστεύουν πως είναι to Ηλιακό μας σύστημα και αν πιστεύουν πως υπάρχει κάτι πέρα από αυτό … Στη συνέχεια χωρίς εξηγήσεις παρουσιάζουμε το βίντεο «The Known Universe» του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και μετά από αυτό ξανακάνουμε την προηγούμενη συζήτηση με βάση τα… νέα δεδομένα!
«Αστεροειδής Β612»
Αναλύσαμε τους στίχους του τραγουδιού, περιγράψαμε τις εικόνες που μας έφερε στο μυαλό, καθώς και πώς φανταζόμαστε τον ήρωα της μικρής ιστορίας που περιγράφει αυτό.
Είχα για φίλο ένα τύπο
που΄ χε ΄ένα αστέρι για κήπο
μ΄ένα λουλούδι μόνος του ζούσε
και τ΄αγαπούσε πολύ.
Ήταν ξανθά τα μαλλιά του
φώτιζαν τη μοναξιά του
πρίγκηπας ήταν κι όπου γυρνούσε
όλο ρωτούσε γιατί.
Πέταξε πριν απ΄τη δύση
ήλιος στους ήλιους να ζήσει
είπε η ζωή του πάντα είναι λίγη
και πρέπει να φύγει μακριά.
Φεύγουν τα χρόνια περνάνε
ποιος ξέρει τώρα πού να΄ναι
και ποιον προφήτη
κανείς να ρωτήσει
αν θα γυρίσει ξανά.
Παρουσιάσαμε το βιβλίο του «Μικρού Πρίγκιπα» και μιλήσαμε περιληπτικά για την ιστορία του. Ξεκινήσαμε να την διαβάζουμε και αποφασίσαμε να την διαβάζουμε σε συνέχειες όποτε έχουμε χρόνο.
Ζωγραφίσαμε τον μικρό πρίγκιπα…
Παρακολουθήσαμε τις περιπέτειες του Μικρού Πρίγκιπα όπως έχουν μεταφερθεἰ στην μικρή οθόνη.
Παιχνίδια με πλανήτες και αριθμούς!
Οι αριθμοί από το 1-9.
1) Τοποθετούμε εικόνες με τους 9 πλανήτες στο πάτωμα η μια δίπλα στην άλλη και κάρτες με τους αριθμους από το 1-9. Τα παιδιά βάζουν τους αριθμούς στη σειρά κάτω από τις κάρτες των πλανητών , φτιάχνοντας έτσι τη σειρά των πλανητών. ( ξεκινώντας από αυτόν που είναι πιο κοντά στο ήλιο). Μπερδεύουμε τη σειρά και τα παιδιά την ξαναφτιάχνουν.
2) Φτιάχνουμε με αλουμινόχαρτο μπαλλίτσες που τις ονομάζουμε φεγγαρόπετρες. Βάζουν πάνω σε κάθε πλανήτη τόσες φεγγαρόπετρες όσες υποδηλώνει ο αριθμός και τις αφήνουν εκεί.
3) Συνέχεια της προηγούμενης δραστηριότητας: πάνω στις κάρτες των πλανητών υπάρχουν φεγγαρόπετρες. Βάζουμε από κάρτα που γράφει έναν αριθμό. Τα παιδιά καλούνται να αφαιρέσουν ή να προσθέσουν τόσες φεγγαρόπετρες ώστε να σηματιστεί ο αριθμός που γράφει η κάρτα.
ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Παρουσιάζουμε στα παιδιά μια αφίσα με θέμα την Αστρονομία που έχει τις λεζάντες:
ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
ΜΕΓΑΛΟΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΙ: ΙΠΠΑΡΧΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ
ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ ΓΑΛΙΛΕΙ
ΒΛΕΠΩ Τ’ΑΣΤΡΑ ΜΕ: ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ
ΒΛΕΠΩ Τ’ ΑΣΤΡΑ ΣΤΟ : ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ
ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ
Ξεκινώντας από τον τίτλο κάνουμε ερωτήσεις προκειμένου να εξακριβώσουμε τις γνώσεις των παιδιών πάνω στο θέμα. Παρουσιάζουμε σχετικές φωτογραφίες και τις αναλύουμε. Δίνουμε τις πληροφορίες και τις επεξηγήσεις και κάνουμε συζήτηση.
Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγραφίζουν τις εικόνες και τις κολλούν δίπλα στις λεζάντες.
Επέκταση τις δραστηριότητας , τα παιδιά συμπληρώνουν φύλλο εργασίας με τίτλο: Τί βλέπω από το τηλεσκόπιο μου!
Λέξεις με πρώτο συνθετικό το πρόθεμα τηλε- : Με αφορμή τη λέξη τηλεσκόπιο, κάνουμε την ετυμολογία της λέξης / λέμε κι άλλες λέξεις που αρχίζουν από το ίδιο πρόθεμα και τις καταγράφουμε (τηλέφωνο, τηλεόραση, τηλεχειριστήριο) /εξηγούμε το κοινό τους σημείο εννοιολογικά / κόβουμε τις λέξεις και τις ενώνουμε ξανά προσέχοντας ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στο γράμμα με το οποίο ξεκινάει το δεύτερο συνθετικό της λέξης για να μπορέσουμε να τις διαχωρίσουμε / Φύλλο εργασίας: Συμπληρώνουμε το δεύτερο συνθετικό των λέξεων τηλεσκόπιο, τηλεόραση, τηλέφωνο.
Δύο δορυφόροι του Πλούτωνα αναζητούν όνομα!
Διαβάσαμε ανακοίνωση στο ιντερνετ , όπου ομάδα ερευνητών ανακάλυψε 2 νέους δορυφόρους του Πλούτωνα και ζητά τώρα από τους φίλους του Διαστήματος να τους βοηθήσουν στην επιλογή των ονομάτων των δύο φεγγαριών. Εφτιαξαν μια λίστα από υποψήφια ονόματα και δημιούργησαν έναν δικτυακό τόπο στον οποίο οι επισκέπτες μπορούν να ψηφίσουν δύο από αυτά. Τα υποψήφια ονόματα σχετίζονται φυσικά με τον μυθικό κόσμο του Πλούτωνα, τον κάτω κόσμο όπου μεταβαίνουν οι ψυχές μετά τον θάνατο. Η λίστα περιέχει ονόματα όπως: Κέρβερος, Αχέροντας, Ορφέας, Περσεφόνη, Υπνος, Ευριδίκη.
Με τη βοήθεια των χρηστών του διαδικτύου οι δύο νέοι δορυφόροι Ρ4 και Ρ5 θα αποκτήσουν ονόματα.
Αφού λοιπόν διαβάσαμε τα ονόματα και εξηγήσαμε τί σημαίνει το καθένα γράψαμε σε λίστα τα ονόματα και τα παιδιά ψήφισαν 2 ονόματα . Αφού καταγράψαμε τα ονόματα μπήκαμε στο σχετικό site και ψηφίσαμε τα 2 επικρατέστερα , Κερβερος και Αχέρων.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ:Πτώση μετεωρίτη στη Ρωσία.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος μας έτυχε ένα απρόσμενο συμβάν!To πρωί της Παρασκευής ξαφνική πτώση μετεωρίτη προκάλεσε βίαιες εκρήξεις στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας πάνω από τα Ουράλια, τραυματίζοντας περισσότερους από 1200 ανθρώπους στην περιοχή Τσέλιαμπινσκ κοντά στα σύνορα Ρωσίας-Καζακστάν.Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η NASA, πριν από την είσοδο του στην ατμόσφαιρα ο μετεωρίτης ταξίδευε με ταχύτητα 30 χιλιομέτρων/δευτερόλεπτο, είχε διάμετρο 17 μέτρα και ζύγιζε 10.000 τόνους. Oι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι τέτοιου είδους φαινόμενα είναι εξαιρετικά σπάνια αναφέροντας ότι η τελευταία μεγάλη έκρηξη μετεωρίτη στην ιστορία συνέβη το 1908 στη Σιβηρία.Παρακολουθήσαμε στο παρακάτω βίντεο την πτώση του μετεωρίτη, γεγονός που ενθουσίασε τα παιδιά!
Ένα αστέρι πέφτει και κάνω μια ευχή, ίσως κάποια μέρα να βγει αληθινή!!
Τα παιδιά ζωγράφισαν την ευχή τους σε φύλλο εργασίας.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ /ΕΜΠΕΔΩΣΗ
Μετά από τις δραστηριότητες που κάναμε με τα παιδιά , θέλοντας να κάνουμε μια ανακεφαλαίωση αποφασίσαμε να κάνουμε ένα πόστερ που να περιλαμβάνει όλα όσα μάθαμε στη γειτονιά του ήλιου!
Κάθε παιδί ζωγράφισε με τέμπερα ό,τι ήθελε σε σχέση με το σύμπαν (πλανήτες, δορυφόρους, αστροναύτες κτλ). Τα κόψαμε, τα κολλήσαμε σε χαρτί του μέτρου και στη συνέχεια προσθέσαμε λέξεις σχετικές με το θέμα.
ΦΩΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΗ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Το κλείσιμο του προγράμματος μας έγινε με την επίσκεψη των μελών της αστρονομικής εταιρίας Κέρκυρας στο Νηπιαγωγείο μας! Μαζί τους κάναμε ένα ταξίδι από το νηπιαγωγείο μας μέχρι …το σύμπαν. Επίσης παρατηρήσαμε τον Μυθολογικό Έναστρο Ουρανό και αναφερθήκαμε στο μύθο της Κασσιόπης, του Κηφέα, της Ανδρομέδας και του Περσέα. Έπειτα δεν μπορούσαμε να μην μιλήσουμε και για τους εξωγήινους!! Πώς τους φανταζόμαστε και τί προσπάθειες έχουν κάνει ως τώρα οι άνθρωποι για να επικοινωνήσουν μαζί τους. Εννοείται πως στη συνέχεια τα παιδιά ζωγράφισαν τους εξωγήινους έτσι όπως τους φαντάστηκαν. Στη συνέχεια ένα τηλεσκόπιο στήθηκε στην αυλή, όπου τα παιδιά το περιεργάστηκαν και παρατήρησαν,δυστυχώς όχι τα αστέρια λόγω της ώρας, αλλά τον φυσικό περιβάλλοντα χώρο, κυρίως για να αντιληφθούν τη λειτουργία του.Μια ακόμη όμως έκπληξη περίμενε τα παιδιά στην τάξη, όπου παρακολούθησαν ένα βίντεο με φωτογραφίες από το υπέροχο βόρειο σέλας, που τόσο έχουν αγαπήσει τα παιδιά, από ένα μέλος της Εταιρείας που ταξίδεψε στην Ισλανδία και μοιραστηκε μαζί μας τις εμπειρίες του…
«Ο μαγνήτης είναι ένα υλικό που έχει την ιδιότητα να έλκει το σίδηρο διαμέσου ενός μαγνητικού πεδίου. Στο σίδηρο, οι ομάδες των ατόμων διατίθενται στην τύχη και εξουδετερώνονται. Όταν ο σίδηρος μαγνητιστεί, τα άτομά του προσανατολίζονται σύμφωνα με τις μαγνητικές γραμμές του πεδίου και συμπεριφέρονται σαν μαγνήτες. Η Γη συμπεριφέρεται σαν ένας τεράστιος μαγνήτης του οποίου οι μαγνητικοί πόλοι βρίσκονται κοντά στον Βόρειο και στον Νότιο Πόλο.
Προέλευση
Σε φυσική κατάσταση, ο μαγνήτης συναντάται κυρίως με τη μορφή του ορυκτού μαγνητίτη από τότε που ανακαλύφθηκε από το Θαλή τον Μιλήσιο κοντά στην ελληνική πόλη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Μερικές φορές, μαγνητικές ιδιότητες διαθέτουν και οι μετεωρίτες.
Ιδιότητες του μαγνήτη
Ο μαγνήτης έλκει ή έλκεται μόνο από υλικά που περιέχουν κυρίως σίδηρο, νικέλιο ή κοβάλτιο.
Ένας μαγνήτης κρεμασμένος με νήμα περιστρέφεται ωσότου προσανατολιστεί στον μαγνητικό άξονα της Γης. Ο πόλος που δείχνει το Βορρά ονoμάζεται βόρειος (πόλος +) και αυτός που δείχνει το Νότο ονομάζεται νότιος (πόλος -). Η ιδιότητα αυτή βρίσκει εφαρμογή στην πυξίδα.
Οι δυο αντίθετοι πόλοι έλκονται και οι δυο όμοιοι απωθούνται.
Ένα μαγνητικό πεδίο περιβάλλει το μαγνήτη.
Οι δυνάμεις των μαγνητών προστίθενται.
Το μαγνητικό πεδίο διαπερνάει τα διάφορα υλικά.
Χρήση των μόνιμων μαγνητών
Στην καθημερινή ζωή, οι μαγνήτες χρησιμοποιούνται για:
Να μαζεύουμε σιδερένια αντικείμενα (βελόνες, καρφίτσες, συνδετήρες…)
Να κρατάμε σε επαφή δυο αντικείμενα (κλείσιμο ντουλαπιών, κλείσιμο της πόρτας του ψυγείου…)
Να στηρίζουμε αντικείμενα σε κατακόρυφο (σιδερένιο) υποστήριγμα (ντοκουμέντα σε μαγνητικό πίνακα, κομμάτια παζλ για τον τοίχο, διακόσμηση, μαγνητικά γράμματα…)
Να προσανατολιζόμαστε (μαγνητική βελόνα)
Την κατασκευή διαφόρων ηλεκτρικών συσκευών.»
(Πηγή: Δραστηριότητες διερευνήσεις ανακαλύψεις για παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού, εκδ. Τυπωθήτω)
ΠΕΙΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
» Tο πέταγμα του χαρταετού»
Υλικά:
Ένα κομμάτι χαρτί
Έναν συνδετήρα μεταλικό
Κλωστή
Χαρτοταινία
Ψαλίδι
Δυνατό μαγνήτη
Διαδικασία:
Κόβετε το χαρτί σε σχήμα χαρταετού και μέγεθος περίπου 8 εκατοστών, και προσαρμόζετε στη μια γωνία, τον συνδετήρα. Στην αντίθετη γωνία, κολλήστε με τη χαρτοταινία, μια κλωστή περίπου 20 εκατοστών. Την άλλη άκρη της κλωστής κολλήστε με χαρτοταινία την κλωστή σε μια επίπεδη επιφάνεια. Χρησιμοποιήστε έναν δυνατό μαγνήτη για να ανασηκώσετε τον συνδετήρα και να κάνετε την κλωστή να τεντωθεί σε όλο το μήκος της. Κρατήστε τον χαρταετό ανάμεσα στα δάχτυλά σας και σιγά σιγά απομακρύνετε τον μαγνήτη από τον συνδετήρα. Όταν αφήνετε τον χαρταετό, αυτός «πετάει», ενώ δεν ακουμπάει τον μαγνήτη.
Συμπέρασμα:
Οι μαγνήτες έχουν ένα μαγνητικό πεδίο, μια αόρατη δύναμη που προσελκύει κάποια είδη μετάλλου. Τα μεταλλικά αντικείμενα μέσα στο μαγνητικό πεδίο δεν χρειάζεται να ακουμπούν τον μαγνήτη για να μαγνητιστούν.
Δένουμε ένα μαγνήτη στην άκρη ενός ραβδιού. Γεμίζουμε ένα ρηχό καλάθι ή ένα κουτί από παπούτσια με διάφορα αντικείμενα από την τάξη, όπως μολίβια, γόμες, συνδετήρες, ψαλίδια κλπ. Κάθε ένα παιδί αναφέρει ένα αντικείμενο που πιστεύει ότι είναι μαγνητικό και μετά προσπαθεί να το ψαρέψει για να δει αν θα κολλήσει στον μαγνήτη. Καταγράφουμε ποια αντικείμενα κολλούν στο μαγνήτη και ποια όχι. Αν ένα αντικείμενο εχεί και μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη όπως το ψαλίδι με την πλασική λαβή, επεξεργαζόμαστε ομαδικά την πληροφορία: Ποιο μέρος είναι μαγνητικό; Γιατί; Στη συνέχεια διαχωρίζουμε και ομαδοποιούμε τα αντικείμενα σε μαγνητικά, μη μαγνητικά κι εκείνα που έχουν απο κοινούν μαγνητικά και μη μαγνητικά μέρη. Τα παιδιά με τη σειρά γεμίζουν το κουτί με διαφορετικά αντικείμενα, και χρησιμοποιούν διαφορετικά είδη μαγνητών καθώς και μαγνήτες με διαφορετική ισχύ.
Ένας σωρός από βελόνες πλεξίματος διαφορετικών υλικών
Μαγνήτες, ένας για κάθε παίκτη (στη συνέχεια του παιχνιδιού οι μαγνήτες αλλάζουν παίκτη με σειρά)
Προκαταρκτικά:
Ανάμεσα στις βελόνες, τα παιδιά διαλέγουν αυτές που έλκονται κι αυτές που δεν έλκονται από τον μαγνήτη.
Σκοπός του παιχνιδιού: Να πιάσουν όσο το δυνατόν περισσότερες βελόνες ή βελόνες με την μεγαλύτερη αξία (αν έχει αποδοθεί διαφορετική αξία στην κάθε βελόνα)
Διαδικασία: Τα παιδιά αποφασίζουν για τη σειρά που θα παίξουν. Με τη βοήθεια του μαγνήτη, κάθε παίκτης προσπαθεί να πιάσει τη βελόνα της προτίμησής του. Αν το πετύχει χωρίς να κινηθούν τα άλλα αντικείμενα του παιχνιδιού, συνεχίζει να παίζει. Διαφορετικά, συνεχίζει ο επόμενος. Όταν τελειώσουν οι βελόνες, κερδίζει αυτός που έχει τις περισσότερες.
«Γάτα – Μαγνήτης»
Στόχος: Συνειδητοποίηση των μαγνητικών πεδίων: απόσταση, δύναμη
Υλικά: Ένας μαγνήτης, μια κυλινδρική μπαταρία, μια κιμωλία, με την οποιά θα χαράξουμε δυο γραμμές 9την αφετηρία και το τέρμα) σε μια ορισμένη απόσταση.
Σκοπός του παιχνιδιού: Να μετακινήσει ο παίκτης την μπαταρία με τη βοήθεια ενός μαγνήτη, χωρίς να την αγγίξει, σε μια δεδομένη απόσταση.
Διαδικασία: Τα παιδιά εναλλάσσουν τους ρόλους παίκτη και παρατηρητή-κριτή. Κάθε παίκτης προσπαθεί να φέρει την μπαταρία από τη αφετηρία στη γραμμή του τερματισμου, χάρη στο μαγνητικό πεδίο του μαγνήτη. Αν η μπαταρία έρθει σ᾽επαφή με το μαγνήτη, ο παίκτης χάνει τη σειρά του.
«Λαβύρινθος»
Στόχος:Χρήση μαγνητικού πεδίου διαμέσου των υλικών.
Υλικά: Μια λεπτή επιφάνεια (χαρτόνι, ξύλο,πλαστικό) στην οποία σχεδιάζεται ένας λαβύρινθος, ένας μαγνήτης, από ένα ίδιο σιδερένιο αντικείμενο για κάθε παίκτη (διαφοροποιείται με κάποιο χρὠμα): συνδετήρας, σιδερένιοι κρίκοι…
Διαδικασία:
Με τη σειρά του κάθε παίκτης μετακινεί το πιόνι του προς το μέρος που πιστεύει ότι είναι η έξοδος του λαβύρινθου, χρησιμοποιώντας το μαγνήτη του κάτω από την επιφάνεια. Κάθε παίκτης είναι υποχρεωμένος να μετακινεί το πιόνι του προσεκτικά μέσα από τη διαδρομή που επιβάλλει ο λαβύρινθος. Αν δεν τα καταφέρει, ο παίκτης χάνει τη σειρά του και το πιόνι του παραμένει στη θέση του μέχρι να ξαναπαίξει. Κερδίζει ο παίκτης που καταφέρνει να βγάλει πρώτος το πιόνι του από το λαβύρινθο.
«Απαλλάξτε με από τα ζωάκια»
Στόχος: αξιοποίηση της έλξης ή της άπωσης δυο μαγνητών
Υλικά: μικρά αντικείμενα ή ζωάκια από πλαστικό, ένας μαγνήτης για κάθε παίκτη, μια πλασική ή ξύλινη πλάκα πάνω στην οποία σχεδιάζονται δυο περιοχές ιδίων διαστάσεων χωρισμένες σε σύνορα.
Σκοπός του παιχνιδιού: Να έχει τα λιγότερα ζωάκια στην περιοχή του.
Διαδικασία: Οι παίκτες τοποθετούν στην περιοχή τους από έναν σωρό αντικειμένων. Με το σύνθημα κάθε παίκτης προσπαθεί ν᾽απαλλαγεί από τα αντικείμενα και να τα μεταφέρει στην περιοχή του αντιπάλου με τη βοήθεια των δυο μαγνητών, αξιοποιώντας την έλξη ή την άπωσή τους. Μόλις τελειώσει ο χρόνος, οι παίκτες σταματούν το παιχνίδι και συγκρίνουν τα αντικείμενα που έχουν στην περιοχή τους. Κερδίζει όποιος έχει τα λιγότερα αντικείμενα. ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ: αντίθετος στόχος του παιχνιδιού, ο παίκτης να μεταφέρει στην περιοχή του τα περισσότερα αντικείμενα.
(Πηγή: Δραστηριότητες Διερευνήσεις Ανακαλύψεις για παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού, εκδ. Τυπωθήτω)
Ένα από τα πιο ωραία κεφάλαια του θέματος «Στη γειτονιά του Ήλιου», το οποίο μας απασχόλησε το τελευταίο χρονικό διάστημα στην τάξη μας, είναι αυτό της Σελήνης, του υπέροχου δορυφόρου της Γης.
Όλα άρχισαν κάπως έτσι…
«Το ταξίδι στο φεγγάρι, εκδ. άγκυρα» ήταν η αφορμή για να μοιραστούμε όλα όσα γνωρίζουμε για το φεγγάρι, οπότε και αναφερθήκαμε στο πώς δημιουργήθηκε, ποια είναι η μορφολογία του, ο όρος δορυφόρος, ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές του με τον πλανήτη Γη,πώς έφτασαν οι άνθρωποι στο φεγγάρι, ποιοι ήταν οι πρώτοι που έφτασαν εκεί.
Βρίσκουμε λέξεις που τελειώνουν σε – ρι! Τα παιδιά μεταξύ άλλων κατέληξαν στις λέξεις: γκρι, αστέρι, σφυρί, Φιόρη, ποτήρι. Και έφτιαξαν το ποίημα που ακολουθεί:
Πήγα βόλτα στο φεγγάρι
που είχε χρώμα γκρι
είδα ένα αστέρι
που ήταν σαν σφυρί!
Είδα και τη Φιόρη
και έπινε νερό
από το ποτήρι
το γυαλιστερό!
…και εννοείται πως στη συνέχεια τα παιδιά ζωγράφισαν τις εικόνες που τους ήρθαν στο μυαλό!
Από το youtube παρακολουθήσαμε βίντεο σχετικά με όλα όσα συζητήσαμε για το φεγγάρι.
Εικαστικά: «Εγώ όταν μεγαλώσω θα αγγίξω το φεγγάρι!»
«Οι φάσεις του φεγγαριού»: Το βιβλίο «Παρακαλώ μπαμπά φέρε μου το φεγγάρι,εκδ. Καλειδοσκόπιο», ήταν η αφορμή για να απαντήσουμε σε ερωτήματα όπως γιατί το φεγγάρι μεγαλώνει, μικραίνει, χάνεται; / Βιωματικά: ένα παιδί γίνεται ο Ήλιος, ένα το Φεγγάρι και ένα η Γη. Το παιδί που είναι το φεγγάρι έχει κρεμασμένο από το λαιμό του μπροστά έναν άσπρο κύκλο και πίσω έναν μαυρό κύκλο. Στέκονται στη σειρά αναπαριστώντας τις θέσεις των τριών ουράνιων σωμάτων ώστε να καταλάβουν πως το μέρος του φεγγαριού που είναι ορατό στη Γη εξαρτάται από τη θέση που έχουν τα σώματα αυτά κάθε ώρα που περνά./Βιβλιαράκι με θέμα «Οι φάσεις του Φεγγαριού», όπου κάθε παιδί φτιάχνει το δικό του./
Συναισθήματα: » Αν έκανα μια ευχή κάτω από τα αστέρια ποια θα ήταν;» / «Το μαγικό χαλί»: Στην παρεούλα τοποθετούμε ένα κομμάτι χρωματιστό ύφασμα. Κάθε παιδί κάθε παιδί κάθεται πάνω κλείνει τα μάτια και κάνει ένα ταξίδι στον ουρανό με τη φαντασία του. Στη συνέχεια μοιράζεται με τους φίλους του όλα όσα είδε από ψηλά.
Και λίγα Μαθηματικά αφού μιλώντας για τις φάσεις του φεγγαριού δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε με τα κλάσματα: Μπροστά στα παιδιά υπήρχαν κάρτες με τα κλάσματα 1/2 , 1/3, 1/4 και το αντίστοιχο εκπαιδευτικό παιχνίδι με τα ξύλινα τουβλάκια που σχηματίζουν κύκλους, οι οποίοι αντίστοιχα χωρίζονται σε 2 κομμάτια, 3 και 4. Αφού δόθηκαν οι ανάλογες επεξηγήσεις η νηπιαγωγός έδειχνε μια κάρτα στα παιδιά και εκείνα έπρεπε να πάρουν από τον αντίστοιχο κύκλο τόσα τουβλάκια όσα δήλωνε ο αριθμός. Στη συνέχεια έκανε ακριβώς το αντίθετο αφαιρούσε ξύλινα τουβλάκια και τα παιδιά έπρεπε να βρουν την κάρτα με το αντίστοιχο κλάσμα.
Βιβλία για το φεγγάρι,που χρησιμοποιήσαμε:
Ταξίδι στο φεγγάρι, εκδ. ΑΓΚΥΡΑ
Όταν ο ήλιος αγάπησε τη σελήνη, εκδ. ΑΓΚΥΡΑ
Τί υπάρχει στον ουρανό; εκδ. ΣΑΒΒΑΛΑΣ
Ο ουρανός με τ᾽άστρα, εκδ. ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ
Παρακαλώ μπαμπά φέρε μου το φεγγάρι, εκδ. ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ
Ο φεγγαρούλης, εκδ. ΠΑΤΑΚΗ
Ο φεγγαροσκεπαστής, εκδ. ΑΙΣΩΠΟΣ
Οι φορεσιές του φεγγαριού, εκδ. ΚΕΔΡΟΣ
Ο Μελένιος και το χαμογελαστό φεγγάρι, εκδ. ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
Την πρώτη ημέρα του Φεβρουαρίου υποδεχτήκαμε το νέο μήνα με ένα ακόμη ημερολόγιο, ως συνέχεια του θέματος «Ο χρόνος που περνά» (πατώντας πάνω στην εικόνα μπορείτε να θυμηθείτε ή να μάθετε πώς ξεκίνησε αυτή η ιδέα).
meleniro 